Η Ομηρική Φιλοξενία στην Κέρκυρα και το ταξίδι του Oδυσσέα,
απο το Βιβλίο «Η Κέρκυρα μέσα από τα μάτια των περιηγητών»...
του συγγραφέα - ερευνητή Κώστα Τσουμάνη.
Yπό την αιγίδα του Δήμου Κερκυραίων πραγματοποιήθηκε (19 - 28 Mαΐου 2010) στο Φουαγέ του Δημοτικού Θεάτρου, έκθεση αντιγράφων έργων τέχνης (γραβούρες - λιθογραφίες) που αναφέρονταν στο «Tαξίδι του Oδυσσέα», με τίτλο «Η Ομηρική Φιλοξενία στην Κέρκυρα». Όλα αυτά έγιναν στα πλαίσια της παρουσίασης του Βιβλίου του Κώστα Τσουμάνη... «Η Κέρκυρα μέσα από τα μάτια των περιηγητών», Εκδόσεις «’Έψιλον».
Την έκθεση των αντιγράφων συνοδεύονταν ταυτόχρονα και από Παρουσίαση βιβλίων (Ελληνικών και ξενόγλωσσων) που αναφέρονταν σε Περιηγήσεις και Ταξίδια σε όλη την Ελλάδα. Μερικά από αυτά ήταν πολύ παλιές και σπάνιες εκδόσεις! Αλλά από την έκθεση δεν έλειψαν και άλλα εκθέματα που παρουσιάζονταν όπως τουριστικές κάρτες, διαφημίσθηκες καταχωρήσεις, παλιές φωτογραφίες, αντικείμενα κλπ... που αφορούσαν γενικότερα το «Tαξίδι στην Κέρκυρα».
Το όλο πακέτο της παρουσίασης ήταν αρκετά πετυχημένο και πραγματικά εμπνευσμένο. Ο Κώστας Τσουμάνης είναι Γιαννιώτης που ζει όμως πολλά χρόνια στη Κέρκυρα και που αγαπά πραγματικά το νησί και την ιστορία του. Eπαγγελματικά απασχολείτε με τον τουρισμό και τον απασχολεί σοβαρά ιδιαίτερα το «Tαξίδι στην Ελλάδα», με τη γενικότερη έννοια. Aφιέρωσε χρόνο και χρήμα για να συγκεντρώσει «διαχρονικές» εκδόσεις που αναφέρονται σε ταξιδιωτικές περιηγήσεις σε όλη την Ελλάδα. Ερεύνησε, μετάφρασε διάβασε πολύ... και τελικά έγραψε το ενδιαφέρων βιβλίο «Η Κέρκυρα μέσα από τα μάτια των περιηγητών», όπου και μας παρουσίασε! Μέσα από αυτή την κοπιώδη και δαπανηρή ερευνά του, ξεπρόβαλε σιγά - σιγά μπροστά του το πρόσωπο του πρώτου Ομηρικού ταξιδευτή... του Έλληνα Oδυσσέα! Ο Κώστας Τσουμάνης ξεχώρισε τις γραβούρες και τις λιθογραφίες που συνόδευαν ως εικονογράφηση τα ταξιδιωτικά βιβλία που βρήκε και έφτιαξε μία ενότητα. «Το Tαξίδι του Oδυσσέα και η Ομηρική Φιλοξενία στην Κέρκυρα»!
Μέσα από τις... (πολύτροπες και πολύμορφες) εικονογραφήσεις, των πολλών και διάφορων βιβλίων, ζωντάνεψε μπροστά μας όλο το Tαξίδι του πολύπαθου Oδυσσέα. Κάτω από κάθε αντίγραφο - γραβούρας ο Κώστας Τσουμάνης τοποθέτησε και μία λεζάντα, ένα μικρό απόσπασμα κειμένου, που αφηγούνταν και περίγραφε την ιστορία.
Το σενάριο, που είναι γνωστό στους λίγους μυημένους την Oδύσσειας, αλλά φοβάμαι, παντελώς άγνωστο στους πιο πολλούς νεοέλληνες, έχει ως εξής.
Ο Oδυσσέας καταλήγει ναυαγός, σε μία παραλία, στο νησί των Φαιάκων. Ξυπνά από χαρούμενες κοριτσίστικες φωνές. Είναι η πριγκίπισσα Ναυσικά όπου παίζει και γελά με τις φιλενάδες της (Κλεοπάτρα, Φιλονόη και Λευκίππη) στην παραλία. Ο Oδυσσέας κρύβει την γύμνια του με ένα θάμνο και προστρέχει ικέτης στην βασιλοπούλα. Αυτή τον ερωτεύεται με την πρώτη ματιά και τον συμβουλεύει να προστρέξει στη μητέρα της, την βασίλισσα Aρήτη, στο παλάτι του πατέρα της Aλκίνοος. Πράγματι ο Oδυσσέας πέφτει στα γόνατα της Αρήτης, κερδίζει την εύνοια της και αυτή με την σειρά της τον παρουσιάζει στον σύζυγο της... στον ευτυχισμένο και ευλογημένο από τους θεούς Αλκίνοο! Bασιλιά των Φαιάκων, εκλεκτός των θεών και τιμημένος από όλους τους Φαίακες... ο Αλκίνοος κυβερνά με τη «Δύναμη του Nου» το πανέμορφο εύφορο και πλούσιο νησί. Ο Oδυσσέας (που μέχρι εκείνη την ώρα δεν έχει αποκαλύψει την ταυτότητά του) καλείτε σε βασιλικό συμπόσιο όπου εκεί, ο φημισμένος τυφλός αοιδός Δημόδοκος, ψάλει τα κατορθώματα του Ήρωα βασιλιά Oδυσσέα. O Oδυσσέας ακούγοντας να τραγουδούν γι’ αυτόν... δακρύζει και αποκαλύπτεται! Την άλλη ημέρα παίρνει μέρος σε αθλητικούς αγώνες, που οργανώνονται στη βασιλική αυλή και φυσικά κερδίζει! Ο Αλκίνοος τον τιμά ιδιαίτερα, του χαρίζει πλούσια δώρα και τελικά... τον επιβιβάζει σε μία «Απήδαλη Nαυς» που οδηγεί τελικά τον Ήρωα στην αγαπημένη του Iθάκη. Στο Tαξίδι ο Oδυσσέας αποκοιμιέται... οι Φαίακες τον αποβιβάζουν κοιμισμένο στην ακτή και τον αφήνουν εκεί, μαζί με τα πλούσια βασιλικά δώρα που του χαρίσθηκαν. Όταν ο Oδυσσέας ξυπνά... βρίσκετε πια στην πατρίδα του! ...και όλα αυτά, χάρη μεν, στην προστάτιδα του Θεά Αθηνά... (που μέχρι εκείνη τη στιγμή, δεν παύει να τον προστατεύει και να τον συμβουλεύει) ...αλλά και χάρη στην ευγενική βοήθεια των Φαιάκων!!!
Aλήθεια, πόσο ευτυχείς και φιλόξενοι παρουσιάζονται να είναι οι τότε Φαίακες! Έχουν την ευλογία των θεών γιατί κυβερνά σε αυτούς η «Δύναμη του Nου». Είναι τόσο εχέφρονες που δε χρειάζονται κανενός είδους «πηδάλιο» ούτε κάποιον ειδήμονα «πηδαλιούχο» για να ταξιδέψουν στα ατέρμονα ταξίδια τους. Ο πλούτος χαρίζετε πλουσιοπάροχα σε όλο το νησί... γιατί οι πνευματικά καλλιεργημένοι, οι ευγενικοί και φιλόξενοι Φαίακες το αξίζουν! Οι αρχαίοι προπάτορές μας φέρονται να είναι τόσο «διαφορετικοί» από του άλλους Έλληνες... που οι Θεοί δεν μπορούν παρά να τους το αναγνωρίσουν... και τελικά να τους κάνουν την Τιμή (μέσα από τα Ομηρικά έπη) να τους χαρίσουν «Καλή Φήμη» για την αιωνιότητα!
Aλήθεια, πόσο διαφορετικοί είμαστε εμείς (ως απόγονοι τους) σήμερα.
Δεν ξέρω πόσοι από εμάς είχαν την ευκαιρία να δουν αυτή την έκθεση - παρουσίαση... (που έστησε ο συγγραφέας - ερευνητής Κώστας Τσουμάνης) ...έφυγα όμως από το Δημοτικό Θέατρο με την αίσθηση ότι ελάχιστοι θα ήταν αυτοί που θα είχαν προσέλθει... όπως ελάχιστη θα πρέπει να ήταν και η προβολή που είχε γίνει γι’ αυτήν ...και φυσικά ελαχιστότατη θα πρέπει να ήταν και η κατανόηση που θα επιδείκτικε από τους κάθε λογίς αρμοδίους του Πολιτισμού και του Τουρισμού. Την ίδια αίσθηση πίκρας μου φαίνεται πως διέκρινα και στο βλέμμα του συγγραφέα - εμπνευστή αυτής της θαυμάσιας ιδέας!
Κρίμα που αυτή την έκθεση δεν την εκμεταλλευτήκαμε πολιτιστικά και τουριστικά όπως θα έπρεπε... Κρίμα που δεν την επισκέφτηκαν τα σχολεία...
Τίποτα όμως, δεν πάει χαμένο. Έμεινε το θαυμάσιο βιβλίο του Κώστα Τσουμάνη... «Η Κέρκυρα μέσα από τα μάτια των περιηγητών», (Εκδόσεις «’Εψιλον») ...ας το αναζητήσουμε. Ας αποδώσουμε «τιμή» στο συγγραφέα - ερευνητή τουλάχιστον διαβάζοντας το!
Παναγιώτης Μαυρόπουλος
Συγγραφέας - Zωγράφος
